Ένας ανυποψίαστος πολίτης θα χρειάζονταν τουλάχιστον μερικά λεπτά για να καταλάβει ότι στις θέσεις του οδηγού και στα πιλοτήρια δεν βρίσκονταν Αμερικανοί στρατιώτες αλλά μέλη της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και στο Λεβάντε ISIS – μια ομάδα τόσο ακραίων σουνιτών μαχητών τους οποίους ακόμη και η Αλ Κάιντα δυσκολεύεται να διατηρήσει στους κόλπους της.
Τα οχήματα και τα ελικόπτερα ανήκαν στον ιρακινό στρατό, μια δύναμη στην οποία το αμερικανικό Πεντάγωνο είχε επενδύσει σχεδόν 25 δισεκατομμύρια δολάρια και περίπου μια δεκαετία συνεχούς εκπαίδευσης. Οι χιλιάδες στρατιώτες του Ιρακινού πρωθυπουργού Νουρί αλ-Μαλίκι όμως διαλύθηκαν σε διάστημα λίγων ωρών μπροστά στη θέα μόλις δύο ή το πολύ τριών χιλιάδων μαχητών του ISIS. Οι Ιρακινοί στρατιώτες εγκατέλειπαν τα όπλα και τον εξοπλισμό τους και έκρυβαν τις στολές τους πανικόβλητοι για να μην πέσουν στα χέρια των αντιπάλων τους. Η προσπάθεια ανασύνταξης των ιρακινών δυνάμεων, με τη βοήθεια και σιιτών εθελοντών, δεν απέδωσε καρπούς τις πρώτες ημέρες καθώς το ISIS καταλάμβανε μια μετά την άλλη περιοχές στο βόρειο και κεντρικό Ιράκ φτάνοντας μόλις 80 χιλιόμετρα από τη Βαγδάτη.
Κινδυνεύοντας να χάσει ολοκληρωτικά τον έλεγχο της χώρας μέσα σε μια μόλις εβδομάδα, η κυβέρνηση της Βαγδάτης επιχειρεί τώρα να μετατρέψει τη σύγκρουση σε «ιερό πόλεμο» στρατολογώντας ομάδες σιιτών, τους οποίους εκπαιδεύει για 24ώρες και τους στέλνει στη μάχη. Ξένοι ανταποκριτές είδαν χιλιάδες σιίτες να κατευθύνονται σε στρατιωτικές βάσεις μετά το κάλεσμα που απηύθυνε και ο ανώτατος σιίτης κληρικός Αγιατολαχ αλί αλ-Σιστανί.
Οι εξελίξεις δεν απειλούν πλέον μόνο με ένα ακόμη γενικευμένο εμφύλιο, που θα στοιχίσει τη ζωή δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων αλλά και με άμεση αποσταθεροποίηση μεγάλου τμήματος της Μέσης Ανατολής. Ήδη ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Νταβούτογλου προειδοποίησε για μια πολύ σκληρή στρατιωτική απάντηση εάν συνεχιστούν οι επιθέσεις και οι απαγωγές Τούρκων οδηγών φορτηγών και επιχειρηματιών. Από την πλευρά της η ιρανική κυβέρνηση πιστεύεται ότι έχει στείλει ήδη ομάδες ειδικών δυνάμεων για να πολεμήσουν στο πλευρό του ιρακινού στρατού, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα επιτρέψει την επικράτηση των εξτρεμιστικών σουνιτικών δυνάμεων στην περιοχή της.
Πιο αμήχανος από όλους ο πρόεδρος Ομπάμα στις ΗΠΑ έχει ήδη αρχίσει να ζει εικόνες που παραπέμπουν στην άτακτη υποχώρηση των Αμερικανών από την Σαϊγκόν, πριν από περίπου τέσσερις δεκαετίες. Η αμερικανική κυβέρνηση, που δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο αεροπορικών βομβαρδισμών, καλείται να εκκενώσει χιλιάδες υπαλλήλους εργολαβικών και πετρελαϊκών επιχειρήσεων, που βρίσκονται στο Ιράκ. Παράλληλα όμως ο Λευκός Οίκος θα πρέπει να εξηγήσει στην αμερικανική κοινή γνώμη γιατί θέλει να εμπλακεί και πάλι σε μια σύγκρουση που στοίχισε τις ζωές 4.500 Αμερικανών στρατιωτών, ενός εκατομμυρίου Ιρακινών πολιτών και επιβάρυνε τους Αμερικανούς φορολογούμενους με αρκετά τρισεκατομμύρια δολάρια.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι γνωρίζουν πολύ καλά δυο πληροφορίες τις οποίες προφανώς δεν μπορούν να εξηγήσουν στην κοινή γνώμη: Καταρχήν ότι η πρόσφατη ανάδειξη του ISIS οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στις δυνάμεις εξτρεμιστών που ενίσχυε εδώ και χρόνια η Ουάσινγκτον στη γειτονική Συρία για την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα πρώτα όπλα που κατάφερε να πάρει η οργάνωση, μετά την άτακτη υποχώρηση του ιρακινού στρατού, πέρασαν απευθείας στη Συρία για να ενισχύσουν δυνάμεις τις οποίες η CIA σταμάτησε να εξοπλίζει τους τελευταίους μήνες. Σε περίπτωση αμερικανικής εμπλοκής λοιπόν η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ θα βομβαρδίζει μαχητές που μέχρι πρότινος χρηματοδοτούνταν και εξοπλίζονταν από τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας.
Η δεύτερη ερώτηση στην οποία θα έπρεπε να απαντήσουν οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου είναι πως κατάφερε μια ομάδα μερικών χιλιάδων κατσαπλιάδων να οδηγεί τα υπερσύγχρονα οχήματα και κυρίως να πιλοτάρει τα μαχητικά ελικόπτερα που παρείχε η αμερικανική κυβέρνηση στον Ιρακινό στρατό. Η απάντηση είναι ότι σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στις τάξεις του ISIS έχουν ενταχθεί πλέον και στρατιώτες και αξιωματικοί του πρώην μπααθικού καθεστώτος, τους οποίους είχαν απομακρύνει από τις θέσεις τους οι αμερικανικές δυνάμεις κατοχής. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο όμως συνηγορεί στο ότι η χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα ενός πολυετούς και αιματηρού εμφυλίου πολέμου ο οποίος δεν μπορεί να τερματιστεί μόνο με αεροπορικούς βομβαρδισμούς.
Ο άνθρωπος των Αμερικανών, ο πρωθυπουργός Μαλίκι, βλέπει το «βασίλειό» του να περιορίζεται στη Βαγδάτη και σε περιοχές του Νότιου Ιράκ, αφήνοντας τις πλούσιες σε κοιτάσματα πετρελαίου περιοχές του βορά στα χέρια του ISIS και των Κούρδων. Μη μπορώντας να σχηματίσει κυβέρνηση μετά τις εκλογές του Απριλίου ο Μαλίκι έχει ορίσει τον εαυτό τους εκτός από πρωθυπουργό και υπουργό Άμυνας και Εσωτερικών αλλά και αρχηγό ΓΕΕΘΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη εβδομάδα απέτυχε να περάσει στο κοινοβούλιο ακόμη και μια τυπική πρόταση για να κηρυχθούν περιοχές της χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ομάδες Σουνιτών, Κούρδων αλλά και ορισμένων Σιιτών βουλευτών αποφάσισαν να μποϊκοτάρουν τη διαδικασία απαντώντας έτσι στην αυταρχική και εμφυλοπολεμική διακυβέρνηση στην οποία τους έχει συνηθίσει ο αχυράνθρωπος της Ουάσινγκτον.
Η στιγμή, που σαν άλλος σεξπιρικός Βασιλιάς Ριχάρδος Γ θα αναφωνήσει «Ένα άλογο, ένα άλογο. Το βασίλειό μου για ένα άλογο» ίσως να μην απέχει και τόσο πολύ. Από την πλευρά του ο πρόεδρος Ομάμα θα πρέπει να εξασφαλίσει σύντομα ότι δεν θα χρειαστεί να στείλει ελικόπτερα για να εκκενώσουν την αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, όπως είχε κάνει ο πρόεδρος Φορντ μετά την ταπεινωτική ήττα στο Βιετνάμ. info-war.gr
Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα ΠΡΙΝ 15/6/2014
