Για πρώτη φορά ανοίγει στο κοινό η Αρχαία Γιτάνη

Για πρώτη φορά, μετά από δύο χιλιάδες χρόνια περίπου θα δοθεί παράσταση… Για πρώτη φορά, μετά την καταστροφή του αρχαιολογικού χώρου από τους Ρωμαίους, θα ζωντανέψει και πάλι!

Και το γεγονός αυτό πρέπει να έχει πανηγυρικό χαρακτήρα.Έστω και αν υπάρχει… ένα μικρό για το γεγονός χρηματικό τίμημα!
Το αρχαίο θέατρο της Γιτάνης υιοθετήθηκε το 2010 από το «Διάζωμα». Και με πρωτοβουλία του Διαζώματος θα παρουσιαστεί η θεατρική παράσταση «Η γυναίκα της Ζάκυθος».
Σκοπός είναι να δοθεί «στο κοινό μία μοναδική ευκαιρία να επανακτήσει τη σχέση του με σημαντικά μνημεία του πολιτισμού μας, μέσα από την εμπειρία της συγκίνησης που προσφέρει η παρακολούθηση ενός θεατρικού έργου».
Στην προκειμένη περίπτωση ο κάτοικος της Ηπείρου, της Θεσπρωτίας, για να επανακτήσει τη σχέση του με τα μνημεία του τόπου του θα πρέπει να πληρώσει δεκαπέντε ευρώ. Σε αυτό το ποσό ορίστηκε το εισιτήριο για τη συγκεκριμένη παράσταση!!!
Στη χώρα που γέννησε τον πολιτισμό! Στην χώρα που έχει αφήσει την πολιτιστική της κληρονομιά στη λεηλασία του χρόνου. Στη χώρα που κρατά τα μνημεία κλειστά. Αδυνατεί να τα φυλάξει… Ας φροντίσουμε εμείς οι Έλληνες για αυτό!
Ναι λοιπόν! Ας φροντίσουμε όλοι μας για την επανάκτηση της σχέσης του κοινού με τα μνημεία του. Και δεν είναι μεγάλο το τίμημα που κοστολογείται στα 15 ευρώ για την θεατρική παράσταση!
Ανοίγει λοιπόν για πρώτη φορά ο αρχαιολογικός χώρος των Γιτάνων στη Θεσπρωτία. Άνοιξε για πρώτη φορά και μπορούν οι επισκέπτες να… ζήσουν, μέσα από τα ευρήματα, στιγμές ιστορικού μεγαλείου. Η ίδρυση της αρχαίας πόλης τοποθετείται, με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα και τις αρχαίες πηγές, στο β΄ μισό του 4ου αι. π.Χ., εποχή, η οποία συμπίπτει με την προσάρτηση της νότιας Κεστρίνης, της περιοχής δηλ. που οικοδομήθηκε ο οχυρωμένος οικισμός.
Σύμφωνα με μελέτη των Θεοδώρας Λάζου, Βασιλικής Λάμπρου, Χριστίνας Γκάνιας, η κατοίκηση στη Γιτάνη συνεχίζεται χωρίς διακοπή και στους ελληνιστικούς χρόνους, όπως αποδεικνύεται από τα κτίρια που έχουν ανασκαφεί εντός του οικισμού, αλλά και από τα ευρήματα των τάφων στα βορειοανατολικά της οχύρωσης και δυτικά του φράγματος του Καλαμά.
Αντίθετα, δεν υπάρχουν αρχιτεκτονικά λείψανα που θα μπορούσαν να χρονολογηθούν στην περίοδο μετά την κατάληψή της από τους Ρωμαίους. Όπως μαρτυρούν τα εκτεταμένα στρώματα καταστροφής των ανασκαμμένων κτιρίων, φαίνεται ότι ο αρχαίος οικισμός καταστράφηκε και εγκαταλείφθηκε οριστικά το 167 π.Χ. Η εύρεση 3.000 πήλινων σφραγισμάτων, πάνω στα οποία αναγράφεται σε δωρική διάλεκτο το όνομα «ΓΙΤΑΝΑ», κατά την ανασκαφή μεγάλου δημοσίου κτιρίου («Κτίριο Α»), το οποίο ταυτίζεται με το Μητρώο-Αρχείο της πόλης, επιβεβαιώνει την ταύτιση του ονόματος με το σωζόμενο από τη φιλολογική παράδοση.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ 2014 Ώρα έναρξης 21 : 15
Παρασκευή 18 Ιουλίου
Αρχαιολογικός χώρος
Γιτάνων, αρχαία Αγορά
ΔΗΜΟΣ ΑΒΔΕΛΙΩΔΗΣ
Η γυναίκα της Ζάκυθος
Bασισμένο στο έργο του Διονυσιου σολωμου

Η συνεργασία του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ με το ΔΙΑΖΩΜΑ και τις κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων για την πραγματοποίηση αυτής της παράστασης, υπηρετεί την ιδέα της επαναλειτουργίας αρχαίων θεάτρων, διάσπαρτων σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για το κοινό να επανακτήσει τη ζωντανή του σχέση με αυτά τα σπουδαία μνημεία μέσα από τη βιωματική εμπειρία της συγκίνησης που μπορεί να προσφέρει η θεατρική τέχνη.
Παράλληλα, έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι θα ακουστεί ο λόγος του Διονυσίου Σολωμού στους ίδιους χώρους όπου ακούστηκε και ο λόγος του Αισχύλου, στη δραματουργία του οποίου εθήτευσε πιστά ο εθνικός μας ποιητής.
Mε το έργο αυτό ο Σολωμός αφήνει το φως και ανιχνεύει το σκοτάδι.
Αν και μικρό σε έκταση –δέκα μικρά κεφάλαια–, είναι ο αντίποδας που στηρίζει όλο το άλλο του έργο, αντισταθμίζοντας το βάρος και την έκταση της αναζήτησής του.
Δανείζεται, λοιπόν, το προσωπείο του Αγίου Διονυσίου –o oποίος έζησε ως ιερομόναχος έως τα 172 του χρόνια σ’ ένα μοναστήρι της Ζακύνθου–, για να κοιτάξει στα μάτια το κακό. Το γεγονός πως μπορεί να δει μέσα από τα μάτια ενός Άλλου, τον απελευθερώνει και τον μεταφέρει, σαν πνεύμα, εκεί όπου μπορεί να βλέπει την τυφλή και ακατανόητη δύναμη του κακού, χωρίς να το φοβάται.
Αυτή ακριβώς η έλλειψη φόβου είναι που τον θωρακίζει και του δίνει το έλλογο στοιχείο και τον έλεγχο, ώστε το θεωρούμενο ως υποστασιοποιημένο κακό –η γυναίκα της Ζάκυθος εδώ– να καταρρεύσει αδύναμο και αξιολύπητο μπροστά του.
Η έννοια του κακού θα υπερεκτιμάτο, και θα αδρανοποιούσε τον ίδιο, μόνο εάν το υποτιμούσε περιφρονώντας το, ή αν απέστρεφε το βλέμμα του από αυτό φοβισμένος, με αποτέλεσμα να παραλύσει, και να εκλείψει η κυριαρχία του λόγου.
Το κακό εδώ δεν είναι οι Τούρκοι, δεν είναι οι απέναντι, δεν είναι ο προφανής εχθρός. Το κακό είναι ανάμεσά μας. Εμείς οι ίδιοι γινόμαστε οι φορείς του κακού, από τον φόβο ή από την άγνοια του αντικειμένου.

Ο Σολωμός σχεδίασε και άρχισε να γράφει το έργο το 1826 στη Ζάκυνθο, βλέποντας με συναισθήματα πόνου και απέραντης συμπάθειας τις προσφυγοπούλες, γυναίκες από το πολιορκημένο μεσολόγγι – που επαιτούσαν ζητώντας τρόφιμα και χρήματα για τους έγκλειστους άνδρες τους–, να αντιμετωπίζουν κατάμουτρα τη λεκτική βία, την προσβολή και την ταπείνωση από μια δύσμορφη, εξαθλιωμένη γυναίκα.
Το έργο, αν και έχει την επίφαση ενός οραματικού οίστρου, είναι απόλυτα ρεαλιστικό, γιατί ανιχνεύει τις αιτίες της κακοδαιμονίας και της διχόνοιας σαν ζητήματα βαθιάς άγνοιας και αδυναμίας πρωτίστως ημών των ιδίων, των παρατηρητών, των φερομένων ως υποκειμένων του ορθού λόγου. Κάθε παραίτησή μας μπροστά σε κάτι παράλογο και άδικο γίνεται αυτόματα προσχώρηση στο αντίθετο στρατόπεδο, του παραλογισμού και του χάους, που εμπεριέχει το απρόβλεπτο, το οδυνηρό, το κακό.
Η εκδοχή μας, μέσα από τη φωνητική αναπαράσταση του λόγου του ποιητή, που νοηματοδοτεί κάθε φράση, επιζητεί να ανασύρει και να ζωντανέψει όλες τις πτυχές που κρύβονται σ’ αυτό το έργο.
Έργο, που δεν παύει να μας γοητεύει και να μας αφορά, σαν μια σημαντική κατάθεση ενός αγνού και μεγάλου στοχαστή, ενεργοποιώντας τη σκέψη μας επάνω σε θεμελιώδη ζητήματα της πραγματικότητας και της πραγματικής μας ταυτότητας.
ΔΗΜΟΣ ΑΒΔΕΛΙΩΔΗΣ